 Fındık diğer kültür bitki çeşitlerinden farklı olarak kış aylarında çiçek açmakta ve çiçek tozları açıkta iken -4°C, anterler içerisinde -8°C’den itibaren büyük ölçüde zarar görmektedir. Bu sınırı aşan düşük sıcaklık dereceleri döllenmeyi engelleyerek dökümlere sebep olmaktadır. Dişi çiçekler (karanfiller) ise -8°C’den itibaren zarar görmeye başlamakta, -14°C’de büyük oranda zarar görmekte ve -16°C’de ise tamamen ölmektedir. Ayrıca, ilkbahar geç donları açılmış sürgün gözlerine büyük oranda zarar vermekte ve vadi içlerindeki bahçelerde soğuk rüzgarlar da önemli zararlar meydana getirmektedir. Fındığın genç sürgünleri, çiçek ve yaprak tomurcukları ile çiçek tozlarının zarar görmesinde düşük ısının etkisi yanında düşük ısıda kalma süresi de önemlidir. Zarar gören çiçek ve yaprakların oluşturduğu tomurcukların dış kısmı kahverengileşmekte, içleri esmer renk almakta ve daha sonra kuruyarak düşmektedir. Zarar gören karanfil uçları ise esmerleşmekte ve bu renk bozulması çiçek tomurcuğu içersinde styl’in tabanına kadar ilerlemektedir. Genç dalların floem kısmı da kahverengi-siyah renk almakta ve daha sonra kurumaktadır.
Daha ziyade ilkbahar başlangıcında hava ısınması ile uyanan tomurcuklar meydana gelecek ilkbaharın geç donlarından etkilenmekte ve bu etkilenme üşüme şeklinde de olabilmektedir. Bu zarar soğuk hava akımının olduğu vadi içlerinde ve soğuk havanın birikim yaptığı taban ve çukur alanlarda daha fazla meydana gelmektedir.
Fındık üretiminde özellikle ilkbahar geç donlarının etkili olduğu dönemlerde dondan korunmanın farklı yöntemleri olmakla beraber, ilimiz şartlarında uygulanabilecek en ekonomik yöntem meteoroloji müdürlüklerinin yaptıkları zirai don uyarıları doğrultusunda, fındık bahçelerinde donların olabileceği gecelerde ateş yakarak duman oluşturulması ve bu suretle soğuğun etkisinin kırılmasıdır. Kivi kışları ılıman iklime ihtiyaç duyar. Gözlerin sürmesi ve yapraklanmadan sonra meydana gelen don olayları bitkiye büyük zarar vermektedir. Sıcaklığın -1°C, -2°C’ye düşmesi ve bu sıcaklığa bitkinin 0,5-2 saat maruz kalması halinde sürgünlerin çoğu soğuktan kavrulur. Bitki ana gövdesi ise -6.5°C ile -10°C’ye kadar dayanabilir. Gövde -13°C soğukta tamamen zarar görür, kabuk çatlar ve sonuç olarak bitki ölür. Kışın sert geçtiği bölgelerde özellikle genç kivi omcalarının soğuktan zarar görmemesi için gövdesinin, sıcak tutacak materyallerle sarılması gerekir. |
